Kryzys w łóżku – co robić, kiedy napotykamy trudności?

Kryzysy się zdarzają

Temat seksualności nadal w dużej mierze owiany jest tajemnicą. Z tego powodu może panować mylne przekonanie, że wszyscy dookoła mają wspaniały, bezproblemowy seks. Często spotykam się z tym, że osoby, które doświadczają trudności w sferze seksualnej wpadają w pułapkę myślenia – „tak już zostanie na zawsze” lub „coś jest z mną nie tak”. Tymczasem większość osób, na różnych etapach swojego życia doświadcza pewnego rodzaju trudności w tej sferze. Dlatego jeśli przeżywasz aktualnie kryzys związany z seksem, pamiętaj, że nie jesteś w tym odosobniony/a. Co więcej, pomimo że ludzie mają różne problemy w seksie, w większości przypadków są one do rozwiązania, a satysfakcjonujące życie seksualne jest możliwe. 

Dlaczego się pojawił?

Na pojawienie się trudności w łóżku wpływa wiele różnych czynników. Mogą to być zarówno czynniki zewnętrzne, które wpływają indywidualnie na jednostkę np. trudna sytuacja rodzinna, zawodowa, zdrowotna, kryzysy ekonomiczne, społeczne. Jak również czynniki wewnętrzne, takie jak kryzysy związane np. ze zdrowiem psychicznym, stresem, zaburzonym obrazem ciała.

Zdarza się również, że kryzys w sferze seksualnej jest odzwierciedleniem kryzysu w relacji partnerskiej, czyli problem sięga daleko poza sprawy łóżkowe.

Kryzys może przyjść nagle, znienacka, a może być również wynikiem kulminacji długotrwałych trudności czy konfliktów. Niektórzy czekają z zajęciem się trudnościami, odsuwają myślenie na ich temat, a tym samym zamiast rozwiązywać problem, unikają go. Kryzys może być wynikiem tego typu braku działania i rozwiązywania problemów na bieżąco. Jeśli partnerzy nie komunikują się ze sobą, może dojść do sytuacji, w której tylko jedna z osób w parze będzie doświadczać kryzysu, a druga pozostanie niczego nieświadoma.

Czego mogą dotyczyć trudności? 

Nie ma reguł i zasad jak ma wyglądać satysfakcjonujące życie seksualne, dlatego każdy co innego może postrzegać jako kryzys. Dla jednej osoby brak seksu będzie alarmujący po miesiącu, dla innej po roku. Kryzysy w sferze seksualnej mogą dotyczyć bardzo różnych aspektów. Mogą być przeżywane w kontekście relacji z kimś lub dotyczyć własnej seksualności, doświadczanej w pojedynkę. Oto niektóre z nich: 

• rozbieżność w potrzebach i preferencjach
• brak ochoty na seks (z obu lub po jednej stronie) 
• brak odczuwania przyjemności podczas seksu
• dysfunkcje seksualne (zaburzenia erekcji, przedwczesny wytrysk, bolesność podczas seksu)
• brak seksu lub zbyt rzadkie kontakty seksualne (wg normy partnerskiej) 
• kryzys związany z własną identyfikacją, orientacją (konflikt wewnętrzny)  

Pierwszy krok 

Pierwszym i najtrudniejszym krokiem jest przede wszystkim zrozumienie, z czego wynika kryzys i dlaczego się pojawił. W zależności od tego, czy trudności dotyczą osoby solo czy w parze, warto prześledzić, od kiedy trudności się zaczęły. Jak wyglądały w tym czasie okoliczności w naszym życiu? Czy pojawiły się jakieś duże zmiany? Jeśli problem dotyczy relacji, warto zajrzeć głębiej pod powierzchnię samej sfery seksualnej i przyjrzeć się Waszemu związkowi. Czy coś, co dzieje się lub zadziało się między nami, mogło wpłynąć na trudności w sferze seksualnej? 

Szukając przyczyny, warto też zwrócić uwagę na swoje zdrowie fizyczne i przedyskutować z lekarzem, czy zmiany, których doświadczamy np. spadek libido mogą być związane ze zmianami zachodzącymi w naszym ciele tj. zmiany w gospodarce hormonalnej.

Zrozumienie, z czego wynika kryzys, jest kluczowe w szukaniu rozwiązania. Innego rozwiązania będzie potrzebować para, która ma małe dziecko i zaobserwowała u siebie spadek zainteresowania seksem. Innego długoletnia relacja, dla której seks przestał być atrakcyjny, przez co do kontaktów dochodzi ich zdaniem zbyt rzadko. Czego innego również będą potrzebować osoby, które dopiero rozpoczynają swoją wspólną drogę seksualną, ale mają trudność w komunikacji swoich potrzeb. Każda z tych sytuacji wymaga indywidualnego podejścia i rozpoznania przyczyny problemu. Jak to zrobić? 

Przerwij milczenie

Z mojego doświadczenia wynika, że ogromna część kryzysów w życiu seksualnym jest spowodowana problemami w komunikacji lub jej kompletnym brakiem. Wielokrotnie obserwowałam sytuacje, w których kryzysom można było zapobiec lub rozwiązać je dużo szybciej, jeśli partnerzy na bieżąco rozmawialiby ze sobą i mówili o swoich potrzebach. Jeśli nasza relacja seksualna przeżywa kryzys, milczenie niczego nie zmieni. Potrzebujemy wspólnie zastanowić się nad możliwymi przyczynami pojawienia się trudności. Dzięki temu łatwiej będzie ustalić plan działania, z którym obie strony będą czuły się bezpiecznie. 

W sytuacji kryzysowej może pojawić się wiele emocji, nierzadko dochodzi do obwiniania siebie nawzajem za zaistniałą sytuację, a zamiast próby znalezienia porozumienia i rozwiązania pojawia się atak i krytyka. Dlatego: 

• Słuchaj uważnie – żeby zrozumieć drugą stronę, jej potrzeby – musimy nauczyć się uważnie słuchać tego, co druga osoba do nas mówi. Nie zakładaj, że wiesz, co twój partner/ka chce powiedzieć. Zamiast tego, zadawaj pytania i spróbuj zrozumieć  perspektywę drugiej osoby. 
• Nie obwiniajcie się nawzajem – do tańca trzeba dwojga. Jest niewiele sytuacji, w których możemy jednoznacznie powiedzieć o czyjejś „winie”. Pamiętaj, że odpowiedzialność za życie seksualne leży po obu stronach.
• Mówcie o tym, co chcielibyście mieć, a nie o tym, czego nie ma – zamiast mówić „ty nigdy nie inicjujesz, dlatego nie uprawiamy seksu”, powiedz „kochanie, bardzo podnieca mnie, kiedy inicjujesz ze mną kontakt. Jak się z tym czujesz, jeśli miał_byś robić to częściej?” 
• Poszukajcie informacji, sięgnijcie po materiały edukacyjne – czasem trudności wynikają z braku edukacji i informacji, że można inaczej. Aktualnie jest mnóstwo pomocnych materiałów, które można znaleźć w książkach, podcastach. Czytajcie, słuchajcie i wymieniajcie się nawzajem informacjami. 
• Zgłoście się po pomoc – czasem kryzysy są zbyt duże i dotkliwe, by radzić sobie z nimi samemu. Jeśli czujecie, że sytuacja może wymagać konsultacji ze specjalistą, nie zwlekajcie. Im szybciej uda się rozbroić tę bombę, tym szybciej macie szansę na powrót do udanego życia seksualnego.

Działanie 

Problemy w życiu seksualnym mają to do siebie, że nie rozwiązują się same. Zazwyczaj, jeśli nie podejmiemy żadnego działania, nie możemy liczyć na zmianę sytuacji. Jeśli uda się Wam już ustalić przyczynę pojawienia się kryzysu oraz zaplanować, co chcielibyście zmienić w Waszym życiu seksualnym, potrzebujecie konsekwentnie wprowadzać te ustalenia w życie.

Nawet jeśli wprowadzacie te zmiany małymi krokami, a w międzyczasie modyfikujecie swoje ustalenia, jest to ruch do przodu. Pozostawanie w kryzysie i niepodejmowanie żadnych działań, może tylko oddalać Was od siebie lub oddalać cię od swojej seksualności, jeśli przeżywasz trudności w pojedynkę.

Odbudowanie intymności 

W sytuacjach kryzysowych może wydawać się, że odbudowanie intymności z osobą partnerską jest niemożliwe. W takiej sytuacji, zachęcam do skupienia się na małych krokach i daniu sobie czasu na powolne rozwijanie Waszej bliskości na nowo. To wcale nie oznacza od razu wskakiwania do łóżka. Poświęćcie czas na inne aktywności, które Was ze sobą połączą i pogłębią Waszą relację. Powrót do intymności może zacząć się od codziennego dotyku, intymnej rozmowy o swoich emocjach i przeżyciach, podejmowaniu wspólnej aktywności. Wróćcie do powodów, które połączyły Was na początku relacji. Nie przyspieszajcie tego procesu, dajcie sobie czas. 

Nowy początek 

Kryzys może być przełomem w Waszym życiu seksualnym, jeśli zmobilizuje Was do tego, by lepiej się poznać i szukać innych form zaspokajania swoich potrzeb. Może być bodźcem do odbudowania przez Was intymności i bliskości. Tak, Wasze życie seksualne może wyglądać inaczej po kryzysie, ale nie oznacza to, że jest gorsze. Jest po prostu inne. Jeżeli jednak tęsknicie za jakimś elementem „starego” seksu, możecie zastanowić się jak ponownie wprowadzić go do waszych zbliżeń teraz. Przede wszystkim pamiętajcie, że kryzysy się zdarzają, ale nie muszą oznaczać końca waszej seksualnej relacji, a jedynie nowy początek. 

Tekst: Magdalena Fritz
Ilustracja: Nikola Hahn